Erzurum’dan 2 ayda 2.4 milyon dolarlık ihracat

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Şubat 2023 dönemi ihracat verilerini açıkladı. Erzurum’da Şubat ayında 1.0 milyon, bu yılın ilk 2 ayında 2 milyon 430 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. İlden Şubat 2023 döneminde yapılan ihracat Ocak ayına göre yüzde 28,3 oranında düşüş kaydetti

ŞUBAT AYI VERİLERİ VE ERZURUM

TİM verilerinde; Şubat 2023 döneminde Erzurum’dan 1 milyon 14 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 3 milyon 375 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 11 milyon 466 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 50 milyon 747 milyon değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

İLK İKİ AYLIK VERİLER VE ERZURUM

TİM verileri üzerinden DOSİAD tarafından yapılan analizlere göre, 2023’ün ilk iki ayında Erzurum’dan 2 milyon 430 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 6 milyon 974 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 22 milyon 344 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 141 milyon 917 milyon değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

ERZURUM’UN PAYI

DOSİAD tarafından TİM verileri üzerinden yapılan değerlendirmede, yılın ilk iki ayında Erzurum’dan gerçekleştirilen ihracat değeri payı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 34,84, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 10,8, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 1,71 olarak hesaplandı.

BÖLGE İLLERİ DAĞILIMI

Yılın ilk 2 ayında Malatya’dan 53,0 milyon, Elazığ’dan 47,8 milyon, Hakkari’den 8,0 milyon, Iğdır’dan 11,0 milyon, Van’dan 7,3 milyon, Erzincan’dan 4,5 milyon, Ağrı’dan 3,6 milyon, Erzurum’dan 2,4 milyon, Muş’tan 1.1 milyon, Bitlis’ten 1.4 milyon, Bingöl’den 674,9 bin, Ardahan’dan 567,1 bin, Kars’tan 160,5 bin, Tunceli’den 50,3 bin dolarlık ihracat yapıldı.

DEPREME RAĞMEN ŞUBAT AYI İHRACATI 18,6 MİLYAR DOLAR OLDU

Otomotiv 2,6 milyar dolarla şubat ayında en çok ihracat yapan sektörler arasında ilk sırada yer aldı. Kimya 2,3 milyar dolarla ikinci, hazır giyim ve konfeksiyon ise 1,6 milyar dolarla üçüncü sıradaki yerini korudu. Kilogram birim ihracat değeri ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 29,6 artışla 1,69 dolara yükseldi.

GÜLTEPE’NNİN DEĞERLENDİRMESİ

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: Depremden az etkilenen Gaziantep ve Adana gibi illerimizde üretim devam ediyor. Kahramanmaraş, Adıyaman ve Malatya'da ise çarklar dönmeye başladı. Ramazan bayramından sonra kapasitenin yüzde 60'a çıkacağını öngörüyorum.

Türkiye şubat ayında 18,6 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 12 aylık dönemdeki ihracat ise 254,8 milyar dolar oldu.

ZORLU SÜREÇ

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe yaptığı açıklamada, depremler nedeniyle şubat ayının tüm ülke için zorlu geçtiğini hatırlattı. İhracat ailesinin bir yandan depremzedelerin yaralarını sarmak için seferber olurken bir yandan da ticaretin durmaması için çalıştığını belirten Gültepe, şunları söyledi:

GENEL TİCARET SİSTEMİ

“Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre Şubat ayını 18,6 milyar dolar ihracatla tamamladık. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 eksideyiz. Deprem bölgesindeki 11 ilimizin ihracatı yüzde 43 düşüşle 985 milyon dolara geriledi. Ocak-Şubat dönemini kapsayan ilk iki aylık ihracatımız yüzde 1,5 artışla 38 milyar dolara yükselirken, son 12 aylık ihracatımız ise 254,8 milyar dolar oldu. Geçen ay ihracatımıza en yüksek katkıyı 2,6 milyar dolarla otomotiv sektörü verdi. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2,3 milyar dolarla kimya, 1,6 milyar dolarla hazır giyim, 1,3 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1,1 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı. Şubat ayında 18 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan ilk beş ilimiz İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Geçen ay bin 455 firmamız ihracat ailesine katıldı. Birim ihracat değerimiz ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 29,6 artışla 1,69 dolara yükseldi.”

Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ülkelerin Almanya, İtalya, ABD, Rusya ve İngiltere şeklinde sıralandığını bildiren Gültepe, Suudi Arabistan'a ihracatta toparlanmanın da devam ettiğinin altını çizdi.

DEPREM BÖLGESİNDE BAYRAMDAN SONRA YÜZDE 60 KAPASİTEYE ULAŞIRIZ

Mustafa Gültepe, TİM öncülüğünde ihracatçı birliklerinin depremzedelere yardım çalışmaları ve bölgedeki üretime yeniden dönüş süreci konusunda da şunları söyledi: “Acımız çok büyük; yüreğimiz kan ağlıyor. Depremlerde can veren yurttaşlarımıza bir kez daha Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifa, yakınlarını kaybedenlere sabır diliyorum. Arkadaşlarımızla bölgeyi ziyaret ettik, yıkımı yerinde gördük. Depremzedelerle ve sanayicilerimizle konuştuk. Fiziki olarak üretim alt yapısında fazla hasar bulunmamakla birlikte istihdam kaybı nedeniyle üretim durma noktasına gelmişti.

Depremden az etkilenen Adana ve Gaziantep gibi illerimizde üretim devam ediyor. Kahramanmaraş, Adıyaman ve Malatya'da ise çarklar dönmeye başladı. Bu illerimizde yer yer yüzde 30 kapasiteye ulaşıldı. Ancak barınma sorunu olduğu için insanlar göç etmek zorunda kalıyor. Dolayısıyla geçici barınma ihtiyacının bir an önce karşılanması büyük önem taşıyor. Bu gerçekten hareketle ihracatçı birliklerimizle el ele vererek  'TİM Konteyner ve Prefabrik Konut Projesi'ni başlattık. İlk etapta, depremden en çok etkilenen Kahramanmaraş, Adıyaman, Hatay ve Malatya'da 5 bin kişinin yaşayabileceği 1000 konutluk geçici barınma merkezleri oluşturuyoruz. Organize sanayi bölgelerinin yakınında yer alacak barınma merkezleri için konutların sevkiyatına inşallah önümüzdeki haftadan itibaren başlayacağız. Bu merkezlerde çalışanlarımıza ve ailelerine her türlü desteği vereceğiz. Çünkü insanlar çok ağır travmalar yaşadı. Bu travmanın atlatılması ve çalışanlarımızın üretime katılması zaman alacak. Ramazan bayramından sonra kapasitenin yüzde 60 çıkacağını öngörüyorum. Burada devlet ve özel sektör olarak depremzede yurttaşlarımızın bölgede kalmalarını ve yeniden işe dönüşlerini cazip hale getirecek adımları atmamız gerekiyor. Bakanlıklarımız ve ilgili kurumlar bu konuda önemli düzenlemeler yaptı. Bütün bunların yanı sıra bölgedeki fabrikalarda işine dönen depremzedeye çalıştığı firmadan alacağı maaşa ilave olarak en az 6 ay süre ile bir maaş da devletimiz verebilir.”

DEPREME RAĞMEN SİPARİŞLERİ KARŞILAYABİLECEK KAPASİTEYE SAHİBİZ

Depremin ihracata etkilerini de değerlendiren Mustafa Gültepe, ilk günden itibaren yurt dışındaki müşterilerden çok güçlü iş birliği ve dayanışma mesajları aldıklarını bildirdi. Bölgede üretimin geçici olarak devre dışı kalmasına rağmen Türkiye'nin siparişleri karşılayabilecek kapasiteye sahip olduğunu vurgulayan Gültepe, “Rakibimiz olan bazı ülkelerin yaymaya çalıştıkları 'Türkiye'de tedarik sorunu yaşanacak' şeklindeki söylentilere itibar etmeyen birçok müşterimiz bizimle iş birliğini artırmak istiyor. Ben tüm ihracatçılarımız adına kendilerine teşekkür ediyorum” diye konuştu. 

2022'DE BÜYÜMENİN YAKLAŞIK YÜZDE 40'I MAL VE HİZMET İHRACATINDAN GELDİ

Mustafa Gültepe, depremin yaralarını sarmaya çalışırken Türkiye İstatistik Kurumunu'nun (TÜİK) açıkladığı 2022 büyüme rakamlarının kendileri için moral olduğunu söyledi. TÜİK'in verilerine göre Türkiye ekonomisinin geçen yıl yüzde 5,6 büyüdüğünü hatırlatan Gültepe, “Büyümenin yaklaşık yüzde 40'ı mal ve hizmet ihracatının katkısından geldi. Büyük afete rağmen, Cumhuriyetimizin 100'üncü kuruluş yıldönümünde ihracatta en yüksek performansı göstermek için tüm gücümüzle çalışacağız. Daha çok fuara katılıp, uzak yakın demeden tüm pazarlara daha çok ticaret heyetleri düzenleyeceğiz. Ülkemizde daha fazla alım heyetini ağırlayacağız” diye konuştu.

Mustafa Gültepe, mart ayı itibarıyla sanayide kullanılan elektrik ve doğalgaz fiyatlarında yapılan indirimin de ihracatçının rekabet gücüne olumlu yansıyacağını sözlerine ekledi.

ŞUBAT AYI İHRACATI YÜZDE 6,4 AZALIŞLA 18,6 MİLYAR DOLAR OLARAK GERÇEKLEŞTİ

Ticaret Bakanlığı, Şubat ayı ihracatının geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 azalışla 18,6 milyar dolar, ithalatının ise 30,8 milyar dolar olarak gerçekleştiğini paylaştı.

Ticaret Bakanlığı tarafından aylık olarak basın toplantısı ile paylaşılan ihracat verileri, 11 ilde yaşanan deprem nedeniyle bu ay basın bildirisi ile açıklandı. Bildiride, Türkiye ekonomisinin 2022 yılında yüzde 5,6 ile 2023 ila 2025 yılları arasını kapsayan Orta Vadeli Program tahmini olan yüzde 5’in üzerinde büyüdüğü hatırlatılarak, mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısının yıl genelinde 2,2 puan pozitif gerçekleşerek büyümenin yüzde 40’ını oluşturduğu ve ihracatın büyümenin itici gücü olmayı sürdürdüğü savunuldu.

Bildiride, Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 8,6’sını oluşturan 11 ilde yaşanan deprem felaketinin ihracatın üzerinde aşağı yönlü etkisi olduğu aktarıldı.

Bu yıl Şubat ayı ihracatının, 2022 yılının aynı ayına göre yüzde 6,4 azalışla 18,6 milyar dolar olarak gerçekleştiği bilgisi paylaşılan bildiride; gümrük kapıları verilerine göre, depremin meydana geldiği 11 il arasında Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya’da deprem sonrasında ihracatta gerileme meydana geldiğine vurgu yapıldı.

Yüzde 22’si enerji ithalatı olan Şubat ayı ithalatının 30,8 milyar dolar olarak kaydedildiği belirtilen bildiride, ithalattaki artışın önemli oranda işlenmemiş altın ithalatından kaynaklandığı ifade edildi. Bildiride ayrıca, söz konusu dönemde işlenmemiş altın ithalatının 3,7 milyar dolar artarak 4,1 milyar dolar olarak gerçekleştiği belirtildi.

Bildiride, Şubat ayında ithalattaki artışta öne çıkan ürün grupları arasında otomotiv ithalatının yarı iletken krizinin aşılmasından dolayı yüzde 81 artışla 2,1 milyar dolar olduğu, makine ithalatının yüzde 22,2 artışla 2,9 milyar dolar olduğu ve elektrikli makineler ithalatının ise yüzde 40,5 artışla 2,1 milyar dolar olduğu paylaşıldı.

Bildiride, depremden etkilenen 11 ilin, 7 trilyon 248 milyar 789 milyon lira olan 2021 yılı yıllık gayrisafi yurt içi hasılasının (GYSH) yüzde 9,8’ini (710 milyar 381 milyon 322 bin lira) kapsadığı aktarıldı.

TARIM İHRACATI YÜZ GÜLDÜRDÜ

Antalya’nın 2023 Şubat ayı ihracatı, 2022 Şubat'a göre yüzde 15 artışla 192 milyon dolara, ihracatının yüzde 65’ini oluşturan tarım sektörünün ihracatı ise yüzde 30 artışla 124 milyon dolara ulaştı.

Antalya Ticaret Borsası (ATB), Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Başkanı Ali Çandır, Antalya’nın Şubat ayı ihracat verilerini değerlendirdi. Antalya’nın 2023 Şubat ihracatının 2022 Şubat ayına göre yüzde 15 artışla 191 milyon 536 bin dolara, ihracatının yüzde 65’ini oluşturan tarım sektörünün ihracatının ise yüzde 29.8 artışla 124 milyon 195 bin dolara ulaştığını kaydeden Ali Çandır, “Emek veren tüm üretici, tüccar ve ihracatçılarımıza teşekkür ederim” dedi.

Tarım ihracatı sevindirdi

Çandır, geçen yılın aynı ayına göre 2023 Şubat'ta Antalya’da toplam ihracat içinde tarımın payının yüzde 8 artarak yüzde 65 olduğunu, sanayinin payının yüzde 2 azalarak yüzde 23 olduğunu, madenciliğin payının ise 5 azalarak yüzde 12 olduğunu belirtti. Çandır, Antalya’dan Şubat ayında bir önceki yıla göre yüzde 53.5 artışla 87 milyon 874 bin dolarlık yaş meyve ve sebze ihracatı yapıldığını belirtirken, hububat ihracatının bir önceki yıla göre yüzde 25 arttığını ve 4 milyon 382 bin dolarlık hububat ihracatı gerçekleştiğini söyledi.

Süs bitkileri üzdü

2023 Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, yaş meyve sebze ihracatı Türkiye’de yüzde 22.2 artarken, Antalya’da yüzde 53.5 arttığını belirten Çandır, süs bitkileri ve mamulleri ihracatının Antalya’da yüzde 3.5 azaldığına dikkat çekti. Çandır, geçen yıl Şubat ayında 7 milyon 903 bin dolarlık ihracat yapan süs bitkileri ve mamulleri sektörünün 2023 Şubat'ta 7 milyon 626 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini kaydetti.

Çandır’ın verdiği bilgiye göre, 2023 Şubat'ta Türkiye’nin yaş meyve sebze ihracatının yüzde 28.3’ü Antalya’dan yapıldı. 2023 Şubat'ta Türkiye’nin süs bitkileri ve mamulleri ihracatının da yüzde 47.1’i Antalya’dan yapıldı.

BATI AKDENİZ İHRACATI YARIM MİLYAR DOLARA ULAŞTI

Antalya, Burdur ve Isparta illerini kapsayan Batı Akdeniz’den 2023 yılı Şubat ayında 214 milyon 82 bin 609 Dolar ihracat gerçekleşti. Bölgenin yılın geride kalan 2 aylık döneminde gerçekleşen ihracat ise 428 milyon 150 bin 108 Dolara ulaştı. Şubat ayında bir önceki yılın Şubat ayına göre aynı rakamda ihracat gerçekleşirken, Ocak ve Şubat aylarını kapsayan 2 aylık dönemde bölge ihracatı yüzde 3,19 oranında artış gösterdi.

Yaş meyve sebze sektörü Şubat ayında bölge ihracatının lokomotifi oldu. İhracatını yüzde 47,24 oranında artıran yaş meyve sebze sektörü 96 milyon 765 bin 470 dolar ile Batı Akdeniz’den en fazla ihracat gerçekleştiren sektör oldu. Listenin ikinci sırasında maden ve metaller sektörü yer alırken, sektörün ihracatı yüzde 25,65 oranında gerileme ile 29 milyon 328 bin 509 dolar olarak gerçekleşti. Üçüncü sırada yer alan ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörü ise yüzde 2,73 gerileme ile 21 milyon 5 bin 410 dolar ihracat gerçekleştirdi. Kimya sektörü listenin dördüncü sırasında yer alırken, ihracatını Şubat ayında artıran bir diğer sektör oldu. Sektör Şubat ayında yüzde 10,75 oranında artışla 19 milyon 551 bin 318 dolar ihracat gerçekleştirdi. Listenin beşinci sırasında ise 5 milyon 736 bin 906 dolar ile Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri sektörü yer aldı.

Almanya’nın ilk sıraya yerleştiği görüldü

Rakamlar hakkında bilgi veren Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Şubat ayında bölgemizden gerçekleşen ihracata ülkeler bazında bakıldığında Almanya’nın ilk sıraya yerleştiği görüldü. Almanya’ya gerçekleşen ihracat yüzde 18,30 oranında artışla 16 milyon 814 bin 124 dolar oldu. Listenin ikinci sırasında ise ihracatın yüzde 34,74 oranında artışla 16 milyon 366 bin 87 dolar olduğu Rusya Federasyonu yer aldı. Polonya bu dönemde listeye girme başarısı gösterirken, ihracat da rekor oranda artış gösterdi. Polonya’ya yüzde 261,62 oranında artışla 14 milyon 3 bin 790 Dolar ihracat gerçekleştirildi. Ukrayna, bölgemizin yine önemli bir pazarı olma özelliğini bu dönemde de gösterdi ve Ukrayna’ya 6,19 oranında gerileme ile 11 milyon 854 bin 745 dolar ihracat gerçekleştirildi. Listenin beşinci sırasında ise 1,41 oranında gerileme ve 11 milyon 788 bin 810 dolar ihracat ile Romanya yer aldı” dedi.

2023 yılı Şubat ayının en dikkat çekici gelişmesi ise Çin Halk Cumhuriyeti’nin listede olmaması oldu. Pandemi öncesine kadar hem aylık hem de yıllık bazda hep birinci sırada yer alan Çin Halk Cumhuriyeti, bu ay 7. sıraya geriledi. 2023 yılı Şubat ayında Batı Akdeniz’den 131 ülke ve bölgeye 998 üye firmamız ihracat gerçekleştirdi.

Maden sektörü ihracatı 2 aylık süreçte 15,25 oranında gerileme

Bölge ihracatının 2 aylık seyrine bakıldığında yaş meyve sebze sektörünün Şubat ayı özelinde olduğu gibi yine en fazla ihracat yapan sektör olduğunu belirten Çavuşoğlu, “İhracatını yüzde 29,59 oranında artıran yaş meyve sebze sektörünün 2 aylık ihracatı 173 milyon 853 bin 747 dolar oldu. Maden sektörü ihracatı 2 aylık süreçte 15,25 oranında gerileme ile 62 milyon 246 bin 528 dolar ihracat gerçekleşti. Listenin üçüncü sırasında ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla hemen hemen aynı ihracatı gerçekleştiren Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri sektörü yer aldı ve sektörün gerçekleştirdiği ihracat 40 milyon 536 bin 555 dolar oldu. Dördüncü sırada yer alan Kimyevi Maddeler ve Mamulleri sektörü ihracatını yüzde 15,11 oranında artışla 38 milyon 226 bin 971 dolar ihracat gerçekleştirdi. Beşinci sırada yer alan Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri sektörü ise yüzde 33,55 oranında gerileme ile 19 milyon 80 bin 182 dolar ihracat gerçekleştirdi” ifadelerine yer verdi.

“En fazla ihracat Rusya Federasyonu’na gerçekleşti”

Çavuşoğlu değerlendirmesini şöyle sürdürdü: “Antalya, Burdur ve Isparta illerinden 1 Ocak ila 28 Şubat tarihleri arasında en fazla ihracat Rusya Federasyonu’na gerçekleşti. Rusya’ya yapılan ihracatta yüzde 43,52 oranında artış yaşanırken, ihracat rakamı ise 40 milyon 885 bin 151 dolar oldu. İkinci sırada yer alan Almanya’ya ise yüzde 12,82 oranında artışla 31 milyon 952 bin 865 dolar ihracat gerçekleşti. Çin, toplam ihracatı gösteren bu tabloda da üçüncü sıraya geriledi. Düşüşün önümüzdeki aylarda da sürmesi beklenirken, Çin’e yüzde 9,34 oranında kayıpla 26 milyon 466 bin 694 dolar ihracat yapıldı. Dördüncü sırada yer alan Ukrayna’ya 1,68 oranında gerileme ile 25 milyon 644 bin 38 dolar, beşinci sırada yer alan Romanya’ya da 0,49 oranında gerileme ile 22 milyon 185 bin 394 dolar ihracat gerçekleştirildi.”

1 Ocak ila 28 Şubat tarihleri arasında Batı Akdeniz’den ihracat gerçekleştirilen ülke ve bölge sayısı 144’e ulaşırken, ihracat yapan firma sayımız 1375 oldu.