Erzurum’dan 9 ayda 18,9 milyon dolarlık ihracat

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Eylül 2023 dönemi ihracat verilerini açıkladı. Erzurum’da Eylül ayında 1,9 milyon, bu yılın 9 ayında 18 milyon 914 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. İlden Eylül 2023 döneminde yapılan ihracat değeri Ocak ayına göre yüzde 37.7 oranında arttı, Ağustos ayına göre yüzde 37,74 oranında azaldı

ERZURUM 9 AYLIK VERİLER

TİM verileri üzerinden edinilen bilgiye göre Erzurum’dan Ocakta 1 milyon 416 bin, Şubatta 1 milyon 14 bin, Martta 1 milyon 159 bin, Nisanda 1 milyon 813 bin, Mayısta  2 milyon 432 bin, Haziranda 2 milyon 588 bin, Temmuz’da 3 milyon 403 bin, Ağustosta 3 milyon 134 bin, Eylülde 1 milyon 951 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi.

EYLÜL AYI VERİLERİ VE ERZURUM

TİM verilerinde; Eylül 2023 döneminde Erzurum’dan 1 milyon 951 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 3 milyon 941 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 15 milyon 117 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 87 milyon 146 bin değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

9 AYLIK BÖLGESEL VERİLER VE ERZURUM

TİM verileri üzerinden DOSİAD tarafından yapılan analizlere göre, 2023’ün 9 ayında Erzurum’dan 18 milyon 914 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 39 milyon 255 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 120 milyon 822 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 734 milyon 280 milyon değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

ERZURUM’UN PAYI

DOSİAD tarafından TİM verileri üzerinden yapılan değerlendirmede, yılın 9 ayında Erzurum’dan gerçekleştirilen ihracat değeri payı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 48,18, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 15,65, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 2,57 olarak hesaplandı.

BÖLGE İLLERİ DAĞILIMI

Ocak – Eylül döneminde Malatya’dan 275,4, Elazığ’dan 267, Hakkari’den 32,1, Iğdır’dan 55,9, Van’dan 25,8, Erzincan’dan 20,3, Ağrı’dan 21,1, Erzurum’dan 18,9, Muş’tan 3,3, Bitlis’ten 5,3, Bingöl’den 2,9, Ardahan’dan 3,3, Kars’tan 1.1, Tunceli’den 1,4 milyon dolarlık ihracat yapıldı.

TÜRKİYE'NİN EYLÜL AYI İHRACATI, 22,7 MİLYAR DOLAR OLDU

En çok ihracat yapan sektörler sıralamasında kimyevi maddeler 2 milyar 846 milyon dolarla ilk sırada yer aldı. Kimyevi maddeleri 2 milyar 822 milyon dolarla otomotiv, 1,7 milyar dolarla hazır giyim ve konfeksiyon izledi. Eylül'de ortalama kilogram birim ihracat değeri ise 1,42 dolar düzeyinde gerçekleşti.

GÜLTEPE’NİN DEĞERLENDİRMESİ

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: "Hem ihracatımızı artırmak hem de dönemsel dalgalanmaların olumsuz etkilerini azaltmak için alternatif pazarlar bulmamız gerekiyor. Pazar çeşitliliğimizi artırma hedefiyle bu yıl ticaret heyetlerine özel bir önem veriyoruz. Ticaret Bakanlığımızın koordinasyonunda ihracatçı birliklerimizle birlikte 9 ayda 62 ülkeye 118 ticaret heyeti düzenlendik".

YILLIK DEĞİŞİM

Türkiye'nin Eylül ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,3 artışla 22,7 milyar dolar oldu. Ocak-Eylül dönemindeki 9 aylık ihracat ise 187,5 milyar dolara ulaştı.

Eylül ayı ihracat verileri Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın da katıldığı basın toplantısıyla Bursa'da Uludağ İhracatçı Birlikleri'nde açıklandı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, eylül ayları özelinde bakıldığında geçen ay en yüksek ihracat hacmine ulaştıklarını bildirdi. Gültepe, şöyle devam etti: “Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre Eylül'ü 22,7 milyar dolar ihracatla tamamladık. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,3 artıdayız. İlk yarıda bir önceki yılın aynı dönemine göre bir ay artı, bir ay eksi seyreden ihracatımızdaki kısır döngüyü Temmuz'dan itibaren kırmış bulunuyoruz. Temmuz'dan bu yana önceki yılın aynı aylarına göre daha yüksek ihracat rakamlarına ulaşıyoruz. Ocak-Eylül dönemine baktığımızda 187,5 milyar dolarla geçen yılla hemen hemen aynı düzeydeyiz. Son 12 aylık ihracatta ise 253,5 milyar dolardayız. Eylül'de ihracatımıza en yüksek katkıyı 2 milyar 846 milyon dolarla kimya sektörümüz verdi. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2 milyar 822 milyon dolarla otomotiv, 1,7 milyar dolarla hazır giyim, 1,4 milyar dolarla elektronik ve 1 milyar 379 milyon dolarla çelik şeklinde sıralandı. Geçen ay 31 ilimiz ihracatını artırırken en çok ihracat yapan ilk beş ilimiz İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Konya ve Amasya en yüksek aylık ihracat rakamlarına ulaştı. Eylül'de bin 484 firmamız ilk kez ihracat gerçekleştirdi. Ortalama birim ihracat değerimiz ise 1,42 dolar düzeyinde gerçekleşti. Euro/dolar paritesindeki artış Nisan'dan bu yana, ihracatımıza pozitif yansıyor. Geçen ay parite farkı ihracatımıza 700 milyon dolar katkı verdi. 6 aylık katkı ise 3 milyar dolara yaklaştı. Eylül'de en fazla ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, ABD, Irak, İtalya ve Birleşik Krallık şeklinde sıralandı. Polonya ve Özbekistan'ın da aralarında bulunduğı 7 ülkeye aylık ihracat rekoru kırdık.”

AVRUPA'DAKİ DURGUNLUK İHRACATI OLUMSUZ ETKİLİYOR

Mustafa Gültepe, Türkiye'nin ana ihracat pazarı konumundaki Avrupa'da son bir yıldır talebin yavaş seyrettiğini hatırlattı. Euro bölgesinde imalat PMI verisinin Ağustos'ta 0,8 puan artmasına rağmen hâlâ eşik değerin altında bulunduğunu ifade eden Gültepe, sözlerini şöyle sürdürdü: “Avrupa'daki 29 ülkenin bu yılki dış ticaretine baktığımızda 25'inin çelik, 21'nin demir ve demir dışı metaller, 19'unun tekstil, 19'unu kimyevi maddeler, 16'sını hazır giyim ithalatında ciddi düşüş görüyoruz. ABD'nin çelik ithalatı yüzde 15, Almanya'nın demir ithalatı yüzde 19, İtalya'nın tekstil ithalatı yüzde 11, Fransa'nın kimyevi maddeler ithalatı yüzde 10, İngiltere'nin hazır giyim ithalatı yüzde 15 daraldı. Doğal olarak bu tablo ihracatımızı olumsuz etkiliyor. Avrupa ve ABD bizim için ana pazar olmaya devam edecek. Ama bir taraftan da hem ihracatımızı artırmak hem de dönemsel dalgalanmaların olumsuz etkilerini azaltmak için alternatif pazarlar bulmamız gerekiyor. Pazar çeşitliliğimizi artırma hedefiyle bu yıl ticaret heyetlerine özel bir önem veriyoruz. Ticaret Bakanlığımızın koordinasyonunda ihracatçı birliklerimizle birlikte 9 ayda 62 ülkeye 118 ticaret heyeti düzenlendik. Önceki gün Sayın Ticaret Bakanımızın başkanlığında, 27 ihracatçı sektörümüzün tümünden temsilcilerin de yer aldığı 115 kişilik bir heyetle Katar'daydık. Başkent Doha'da hem çok verimli iş görüşmeleri yaptık hem de Doha Expo'daki Türkiye Pavilyonu'nun açılışını gerçekleştirdik. Birkaç gün sonra yeni bir heyetle Bahreyn'e gideceğiz. Yıl sonuna kadar toplamda 170 ticaret heyetine ulaşmış olacağız. TİM ve birliklerimizin tarihinde ilk kez bu kadar yoğun heyet programı düzenleniyor. İnşallah bu çalışmaların pozitif sonuçlarını önümüzdeki aylarda hep birlikte göreceğiz.”

11 BANKA İHRACATÇI FİRMALARA 1 MİLYAR DOLARIN ÜZERİNDE KREDİ KULLANDIRDI

Mustafa Gültepe, doğru zamanda atılan doğru adımların mutlaka olumlu yansımalarının görüldüğünün altını çizdi. TİM'in kamu ve özel 11 bankayla imzaladığı protokolü hatırlatan Gültepe, “Bankalarımızın oluşturduğu kredi paketinden bir ayda 3 bin 500'den fazla firmamız yararlandı. Firmalarımız bu süre içinde 4,2 milyar lira, 788 milyon dolar ve 116 milyon Euro kredi kullandı. Böylece bir ayda kullanılan kredi hacmi 1 milyar doları geçti. Ayrıca reeskont kredilerinde günlük limitin 3 milyar liraya çıkarılmasının olumlu yansımalarını da görüyoruz. İhracatçılarımızın finansmana erişimi büyük ölçüde sorun olmaktan çıktı. Artık finansman arayışı ile zaman kaybetmek yerine daha çok üretime ve ihracata odaklanabiliyoruz” diye konuştu.  Gültepe, kalan son üç ayı da en iyi şekilde değerlendirerek 2023'ü 255 milyar doların üzerinde bir ihracatla kapatacaklarına inandığını sözlerine ekledi.  

BAKAN BOLAT’IN DEĞERLENDİRMESİ

Bolat, ‘Artık Türk ürünleri dünyada kalitesi, hızlı teslim ve satış sonrası hizmetlerle marka değeri yükseldi. 2026 yılında 302 milyar dolarlık mal ihracatına ulaşma hedefimiz var” dedi

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2023 Eylül dış ticaret rakamlarını Bursa’da açıkladı. Bolat, “Eylül ayında, ihracatımız yüzde 0,3 lük artışla 22 milyar 670 milyon dolar olarak gerçekleşti. Cumhuriyet tarihinin en yüksek eylül ayı ihracat rakamına ulaşmış olduk. Temmuz ve ağustos ayında da bu rakam en yüksek rakamdı” dedi.

Bir dizi ziyaret için Bursa’ya gelen Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Eylül 2023 dış ticaret rakamlarını açıkladığı bir konuşma yaptı. Eylül ihracatının yüzde 0.3 büyüme ile 22 milyar 670 milyon dolar olduğunu belirten Bolat, Cumhuriyet tarihinin en yüksek eylül ayı rakamlarına da ulaşıldığının altını çizdi.

Bursa’nın Türkiye’de en çok ihracat yapan ilk dört şehirleri arasında yer aldığını dile getirerek, “Bu anlamda Bursa’ya teşekkür amacıyla geldik. Eylül ayı rakamlarını Bursa’da açıklamak istedik. 2024 yılı dünya ekonomisi için büyüme anlamında durgun bir seyir gösteriyor. Küresel ticaret anlamında da çok ciddi bir durgunluk var. Gelişmiş ülkeler açısından da gerileme söz konusu. Biz deprem felaketi ile de karşı karşıya da kaldık. Üretime, büyümeye, ihracat rakamlarına olumsuz etkilerini yaşadık ama bütün bunlara rağmen makro ekonomik göstergelerimiz ve ihracat performansımız bu yılın ilk 9 ayı itibariyle dayanıklılığı, direnci göstermektedir. Eylül ayında ihracatımız yüzde 0.3 lük artışla 22 milyar 670 milyon dolar gerçekleşti. Bu Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat rakamına ulaştık tebrik ediyoruz. Temmuz ve ağustos ayında da cumhuriyet tarihimizin en yüksek rakamıydı” dedi.

“Temmuz ayında 20.3 milyar dolardı. Ağustos ayında 21.6 milyar dolara yükseldik. Eylül ayında da 22.7 milyar dolara yükseldik. İhracatımız 3 ayda yükselen bir seyir gösteriyor. Bu önemli bir başarıdır. Dünya konjonktürüne rağmen ve Türkiye’deki olumsuz bazı doğal afet etkilerine rağmen bundan memnuniyet duyuyoruz” diyen Bolat, “Ocak - Eylül içerisinde 9 aylık döneme baktığımızda ise ihracatımız 187 milyar 464 milyon dolar olarak gerçekleşti. Geçen yılki seviye ile hemen hemen aynı” diye konuştu.

“DEPREM SÜRECİNDE 7 AYLIK ZAMANDA 6 MİLYAR DOLAR KAYBIMIZ VAR”

Şubat ayında deprem olduğu zaman 5 milyar dolarlık kayıpla karşılaştıklarını belirten Bolat, “Aradan geçen 7 ay boyunca mesafeyi kapattığımız görülüyor. Son 12 aylık ihracat rakamı da yüzde 0,40’lık artışla 253 milyar 534 milyon dolara yükseldik. Deprem sürecinde 7 ayda 6 milyar dolarlık kaybımız var. Deprem felaketi olmasaydı ihracat rakamında önemli bir artışla 6 milyar dolar daha fazla ihracattan bahsediyor olacaktık. Burada eylül ayı itibariyle baktığımızda ihracatımızın ithalatımızı karşılama oranı yüzde 82’ye yükseldi. En önemli gelişmelerden bir tanesi de budur” dedi.

“ENERJİ İTHALATINDA ÖNEMLİ DÜŞÜŞ VAR”

Bolat sözlerini şöyle sürdürdü: “Enerji ürünleri ithalatı gerçekten çok ciddi bir maliyet oluşturuyor. Burada da bu yıl güzel bir tablo var. Geçen yıl aylık ortalama 8 milyar dolar civarında olan enerji ithalatımız bu yıl aylık ortalama 5,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Enerji hariç ithalatımızı karşılama oranı yüzde 95,3 enerji ve altın hariç ihracatımızın ithalatımızı karşılama oranı da yüzde 102 oldu. Burada ithalatımızda çok önemli bir gelişme var. 3 aydır ithalatımızda düşüşe eğilimi var. Temmuz ayında yüksek ithalatımız vardı. 32,3 milyar dolardı. Ağustos ayında 30,3 milyar dolara geriledi. Eylül ayında 27 milyar 658 milyon dolara geriledi. Temmuz ile eylül ayı içinde ithalatta 5 milyar dolarlık gerileme var. Özellikle ağustos ayından bu yana altın ithalatımızda 2 milyar dolarlık gerileme söz konusu oldu. Otomotiv ithalatımızda yine ağustos ve eylül ayında gerileme sağladık. Bu şu anlama geliyor; dış ticaret açığımız 5 milyar dolara gerilemiş oldu. Cari işlemler açısından eylül ayında bir fazla göreceğiz diye ümit ediyoruz. Ağustos ayında da denge ya da fazla görme ihtimali var. Açık olsa da çok küçük bir açık olacaktır. Yakında o da açıklanacaktır. Dış ticarette olumlu ivme var. İthalatımız gerileme var. İhracat artışını sürdürmeye devam ediyor. Alınan tedbirler ve uygulanan politikalar doğru yolda olduğumuzu göstermektedir.”

“TÜRK LİRASI İLE YAPILAN İTHALAT OCAK- EYLÜL DÖNEMİNDE 416 MİLYAR LİRA”

“Türk lirası ile yapılan ithalattaki artış ocak-eylül döneminde yüzde 141 oranında artarak 416 milyar olarak gerçekleşti. Bu da cari işlemler açığımızın finansmanı açısından önemli bir gelişme” diyerek sözlerine devam eden Bakan Bolat, “Eylül ayı için baktığımızda motorlu kara taşıtları ihracatımız yüzde 5,5 artışla aylık 2 buçuk milyar dolar gerçekleşti. Kazan ve makine ihracatımız yüzde 4,7 artışla 2.1 milyar dolar, elektrikli makine ve cihazlar ihracatı yüzde 10 artışla 1.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu sektörde artışlar çok yüksek. Eylül - ocak ayı dönemine baktığımızda motorlu kara taşı ihracatımız ana sanayi ve yan sanayi olarak yüzde 17 buçuk artışla 22,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. İnşallah otomotiv sektörü 33-34 milyar doları bulacağız. Hedefimiz burada 35 milyar dolardır” diye konuştu.

“BURSA OTOMOTİV ÜRETİMİNDE KALİTESİNİ İSPATLADI”

Bursa’ya ayrı bir parantez açan Bolat, Türkiye’nin üretim, istihdam ve ihracat artışına önemli katkılar yaptığının altını çizerek, “Yabancı yatırımcılar için de Bursa önemli bir merkezdir. Küresel ticarette önemli bir paydaştır. Otomotiv sektöründe çok başarılıdır. Bursa ismi marka değerini ifade ediyor. Ülkemizin iftihar vesilesi olan 61 yıllık hayalimizi gerçekleştirdiğimiz Togg’a ev sahipliği yapan Bursa’mız, bu anlamda otomotiv de üretim ve kalite üssü olduğunu ispatladı. Gayrisafi milli hasıla içinde Bursa 2021 yılı itibariyle yüzde 4’lük bir pay ile 5’inci ilimiz olarak yer alıyor. Üretimde sanayinin payı yüzde 44, yüzde 39’da da hizmetler sektörü önemli bir pay oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.

“BURSA’NIN İHRACATI 2022’DE 12,8 MİLYAR DOLAR”

Bolat konuşmasına şöyle devam etti: “Bursa’nın ihracatı 2022’de 12,8 milyar dolar olarak yüzde 10’a yakın artışla yer almıştı. Burada işletme merkezi anlamında bu rakam veriliyor. Faaliyet bazında ise Bursa’nın ihracatı 16,7 milyar dolardır. İthalatta da 2022’de 10,2 milyar dolar işletme bazında, faaliyet merkezi bazında ise 14,7 milyar dolar ithalat yapmıştır. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 125,5’tur. Bursa’mız net ihracatçı pozisyonda bir şehrimizdir. Bu oranın daha da yükselmesini temenni ediyoruz.”

“EXİMBANK SERMAYESİ YÜZDE 40 ARTTIRILDI”

“Enflasyonla mücadele programımızın en önemli gündemini oluşturmaktadır. Depremzede vilayetlerin ayağa kaldırılması da enflasyonla mücadele ile birlikte çalışmalarımızda en önemli hedeflerimiz arasında yer almaktadır” diyen Bakan Bolat, "Dezenflasyonist sisteme katkı sağlayacak yapısal alanların en başında cari işlemler dengesinde başarabileceğimiz kalıcı, sürdürülebilir iyileşme önemli rol oynayacaktır. Hükümet ve Ticaret Bakanlığı olarak hem mal ihracatının hem de hizmetler ihracatının arttırılarak döviz gelirleri artırmak temel hedeflerin başında gelmektedir" dedi.

2028 yılı itibarıyla önemli bir vizyon belgesi hazırladıklarını kaydeden Bolat, “İhracat tanıtım ve pazarlama vizyonudur. Bu noktada iş adamlarımızla birlikte çalışıyoruz. Destek enstrümanları geliştiriyoruz. Önümüzdeki yıl bakanlığımızın bütçesi iki katından biraz fazla arttırılacaktır. Sizlere daha fazla destek sağlayacağız. Eximbank sermayesi yüzde 40 arttırıldı. Merkez Bankamızla koordineli çalışıyoruz. İhracat reeskont kredi günlük limitleri 3 milyar olmak üzere 10 kat arttırıldı. Maliyetler yönünden de yakında sizleri rahatlatacak gelişme çok yakında olacaktır” ifadelerini kullandı.

“2026 yılında 302 milyar dolar mal ihracatı hedefimiz var”

Hizmetler ihracatında da iyi gittiklerinin anlatan Bolat, “Geçen yılki rakamımız 90 milyar dolardı. Bu yıl 105 ila 110 milyar dolar arasında bir hizmet ihracatımız olacak. Yeni açıklanan orta vadeli programdaki 255 milyar dolar mal ihracatı ve 110 milyar dolarlık hizmet ihracatı rakamlarına ulaşarak ülkemizde toplamda 364 milyar dolar döviz gelirini sizlerle beraber sağlayacağız. Turizm iyi gitti. Son 12 aylık itibarıyla 48 milyon 700 bin turist girişi oldu. İlk 8 ay itibarıyla da 33,5 milyondu bu rakam. Yıl sonuna kadar 55-56 milyon turist rakamına ulaşma hedefimiz devam ediyor. Artık Türk ürünleri dünyada kalitesi, hızlı teslim ve satış sonrası hizmetlerle marka değeri yükseldi. Siz kıymetli sanayicilerimize, çiftçilerimize, ihracatçılarımıza borçluyuz. 2026 yılında 302 milyar dolarlık mal ihracatına ulaşma hedefimiz var” şeklinde konuştu.