Atabek’ten Yapılandırma değerlendirmesi

Vergi Dairesi Başkanı Selahattin Atabek, 7326 sayılı bazı alacakların yeniden yapılandırılması ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin kanunun 9 Haziran 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini belirtti.
Yapılandırma kanunuyla vatandaşların kamuya olan borç yükünün azalacağı, borçların taksitler halinde ödenebileceğini dile getiren Vergi Dairesi Başkanı Selahattin Atabek, “Vergiler, vergi cezaları, idari para cezaları ve ecrimisillerle ilgili ihtilaflar sonlandırılacak, Devam eden vergi incelemeleri ve takdir işlemleri için Kanundan yararlanılabilecek, Beyan edilmemiş veya eksik beyan edilmiş vergiler için pişmanlıkla veya kendiliğinden beyan yapılabilecek, Geçmiş yıl beyanları artırılarak vergi incelemesine muhatap olunmayacak, İşletme kayıtları gerçek duruma uygun hale getirilebilecektir” dedi.
Vergi Dairesi Başkanı Selahattin Atabek, konuya ilişkin olarak yaptığı yazılı açıklamada, 2020 yılı Kasım ayında yayımlanan 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan veya 6183 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirilen borçlardan 7326 sayılı Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödemeleri devam edenler talep edilmesi halinde Kanun kapsamında yapılandırılabileceğini ifade ederek, “Yapılandırılan borçların tamamının peşin veya ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarları üzerinden ayrıca indirim yapılacaktır.
31 Aralık 2021 tarihine kadar süresi geçmiş araç muayenelerinin yaptırılması halinde aylık yüzde 5 fazlaların tahsilinden vazgeçilecektir.
Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, 9/6/2021 tarihi itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini, Yİ-ÜFE değerindeki değişimi dikkate almak suretiyle, 31/12/2021 tarihine kadar yeniden değerleyebilecektir.
Çeşitli alanlarda düzenlemeler yapan ve toplumun her kesimine hitap eden Kanunu vatandaşlarımıza anlatmak ve uygulamak üzere Başkanlığımız tüm personeli ile hazır bulunuyoruz.” Diye konuştu.
Başvuru ve ödemeler
Kanundan yararlanmak isteyenlerin, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerektiğini kaydeden Vergi Dairesi Başkanı Selahattin Atabek, açıklamasını şöyle sürdürdü; “Kanunun 2 nci maddesinden yararlanmak isteyen borçlular, başvurularını Gelir İdaresi Başkanlığının internet adresi (www.gib.gov.tr) ya da e-Devlet (www.turkiye.gov.tr) üzerinden yapabilecekleri gibi bağlı bulundukları vergi dairesine doğrudan veya posta yoluyla ya da diğer vergi daireleri aracılığıyla da yapabileceklerdir. İdari para cezası ve ecrimisil borçlarını Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında yapılandırmak isteyen borçlular, başvurularını idari para cezasını veren / ecrimisili tespit ve takdir eden idarelere yapacaklar.
Başvuru sırasında peşin veya taksit seçeneklerinden biri tercih edilecek. Yapılandırılan tutarlar 6, 9, 12, 18 taksit seçenekleri ile ödenebilecek. Taksitler 2 ayda bir ödemeli olacak. Ancak, unutulmamalı ki Kanunun 4 üncü maddesinin bir ila yedinci fıkraları kapsamında yapılandırılan alacaklar ile matrah artırımı üzerine tahakkuk eden vergiler için ödemeler peşin veya 6 taksitte yapılabilecek. Peşin veya ilk taksit ödemelerinin 30 Eylül 2021 (bu tarih dâhil) tarihine kadar yapılması gerekiyor.
Peşin ödemeler teşvik ediliyor. Borcun tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde; Katsayı alınmıyor. Yİ-ÜFE tutarından yüzde 90 oranında indirim yapılıyor. Kanun kapsamındaki idari para cezalarından yüzde 25 indirim yapılıyor. Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması halinde Kanun kapsamında hesaplanan Yİ-ÜFE tutarından yüzde 50 indirim yapılıyor. Söz konusu ödemenin defaten yapılması zorunlu olmayıp, ilk taksit ödeme süresi içinde farklı zamanlarda borcun tamamının ödenmesi hâlinde de peşin ödeme indiriminden yararlanılacak.
Taksitle ödeme seçeneği tercih edilmesi ve birinci taksit süresinde ödendikten sonra geri kalan taksitlerin tamamının ikinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde; Katsayı alınmıyor. Yİ-ÜFE tutarından yüzde 50 oranında indirim yapılıyor. İdari para cezalarından yüzde 12,5 indirim yapılıyor. Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması halinde Kanun kapsamında hesaplanan Yİ-ÜFE tutarından yüzde 25 indirim yapılıyor. Peşin ödeme seçeneği tercih edilmekle birlikte, ilk taksit ödeme süresi içinde ödemenin yapılamaması halinde, ertesi ayın sonuna kadar bu tutarın geç ödeme zammı ile ödenmesi mümkün. 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan veya 6183 sayılı Kanun kapsamında tecil edilmiş ve ödemeleri devam eden borçları bulunan mükelleflerin talep etmeleri halinde kalan taksit tutarlarına konu borçları yeni Kanuna göre yapılandırılabilecek.
7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan ve ödemeleri devam eden borçlardan kalan taksit tutarlarına konu borçlarının 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılarak, tamamının; İlk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde katsayı alınmıyor ve Yİ-ÜFE tutarından yüzde 90 oranında indirim yapılıyor. İkinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde katsayı alınmıyor ve Yİ-ÜFE tutarından yüzde 50 oranında indirim yapılıyor.
6736, 7020 ve 7143 Kanunlar kapsamında yapılandırılan ve 7326 sayılı Kanunun yayımı tarihi itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar ile 6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacaklar (matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesinden kaynaklanan vergiler) yeni Kanun kapsamında yapılandırılamayacak.
Ayrıca, 5393 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi ve 5216 sayılı geçici 3 üncü maddesi kapsamında uzlaşılan alacaklar ile 6552 sayılı Kanunun geçici ikinci maddesinin birinci fıkrası kapsamında yapılandırılan borçlar da yeni Kanun kapsamında yapılandırılmayacak.
Taksitlerin ilk 2’sinin zamanında ödenmesi şartı var. Kanundan yararlanmak isteyenlerin dikkat etmesi gereken en önemli hususlardan biri de taksitle ödemeyi tercih etmişlerse ilk iki taksitin süresinde ödenmesidir. İlk 2 taksiti süresinde ödemeyenler, Kanunun getirdiği imkânlardan yararlanamayacak.
Yapılandırma kanunu kesinleşmiş borçlara ödeme kolaylığı getiriyor.
Vergi Dairelerine ödenmesi gereken vergi ve diğer borçların zam ve faizleri Yİ-ÜFE oranında yaklaşık dörtte üç oranının üzerinde azaltılıyor. Vergi aslına bağlı cezalar da tamamen siliniyor. Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında da yarısı oranında indirim yapılıyor. Borcun peşin ödenmesi halinde katsayı alınmadığı gibi tekrar indirim yapılarak, borcun tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde; Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan yüzde 90 oranında, Yapılandırılan borcun idari para cezası olması halinde ceza tutarından da ayrıca yüzde 25 oranında indirim yapılıyor. Taksitli ödeme seçeneğini tercih edenler; İsterlerse ilk taksit ödeme süresi içinde peşin ödeme yapabilir ve getirilen imkânlardan yararlanabilirler. İsterlerse birinci taksiti süresinde ödedikten sonra geri kalan taksitlerin tamamını ikinci taksit ödeme süresi içinde ödeyerek indirim imkânlarından yararlanabilirler. Bu durumda yapılandırma nedeniyle hesaplanan katsayı alınmayacağı gibi Yİ-ÜFE tutarından yüzde 50 oranında indirim yapılacak. Yapılandırılan borcun idari para cezalarından olması durumunda ceza tutarından yüzde 12,5 oranında indirim yapılacak. Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece gecikme faizi, faiz, gecikme zammı gibi fer’i alacaklardan oluşması halinde de indirim uygulamasından yararlanılabilecek. Bu durumda fer’i alacak yerine hesaplanan Yİ-ÜFE tutarının tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarından yüzde 50 oranında, Birinci taksit süresinde ödenmiş olması koşuluyla ikinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde yüzde 25 indirim yapılacak. Kanun yapılandırılan borçları 18 eşit taksitte 36 aylık bir sürede ödeme imkânı veriyor. Taksitlere bugün için uygulanan faizin çok altında bir oranda katsayı uygulanacak.
Vatandaşlarımız, kamuya olan borçlarını Kanunun sunduğu imkânlardan yararlanmak suretiyle yapılandırabilecek ve ekonomik faaliyetlerini daha kolay yürütebilecek.
Gelir vergisi, kurumlar vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, KDV, ÖTV gibi tüm vergiler bu Kanuna göre yapılandırılabilecek.
Ayrıca, vergi dairelerince takip edilen diğer tüm idari para cezaları Kanun kapsamında yapılandırılabilecek (tütün ve pandemi kaynaklı verilenler ile düzenleyici ve denetleyici kurumlarca verilen idari para cezaları hariç).
Öğrenim ve katkı kredisi borçları ile ecrimisil borçları da bu Kanuna göre yapılandırılarak ödenebilecek.
Kanun 30 Nisan 2021 tarihini esas alıyor. 2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti ile Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödeme süreleri başlamamış olan 2020 takvim yılına ilişkin gelir vergisi taksitleri ve Ocak, Şubat, Mart/2021 vergilendirme dönemine ait geçici vergiler Kanun kapsamına girmemektedir.
Motorlu taşıtlara ilişkin borçlarını yapılandıran araç sahipleri, Kanun kapsamında yapılandırılan bu borçlarının; tamamını ödemeleri halinde motorlu taşıtların satış ve devrine ait ilişik kesme belgesi, en az yüzde 10’unu ödenmeleri ve Kanun hükümlerini ihlal etmemeleri şartıyla taksit ödeme süresi sonuna kadar fenni muayene izin ve uçuşa elverişli belgesi, alabilecekler. Kanunun 2 nci maddesine göre yapılandırılan borcun (katsayı tutarı dâhil) yüzde 10’unun ödenmiş olması şartıyla, Kanun hükümleri ihlal edilmediği sürece bu borçlar borç durumunu gösterir belgede gösterilmeyecek.
İhtilaflar sulh yoluyla çözümleniyor
Kanun, ihtilaflı alacakların yeniden yapılandırılması ve sulh yoluyla çözüme kavuşturulmasına da imkân sağlıyor. Kanun kapsamındaki vergi ve vergi cezalarına, idari para cezalarına ve ecrimisillere karşı açılan davaları sonlandırmak, idarelerle sulh olmak ve yaşanan belirsizliği ortadan kaldırmak isteyen mükellefler de Kanundan yararlanabilecek.
Halen vergi incelemesinde olan veya takdir işlemleri devam eden mükellefler için de düzenleme bulunuyor.
Devam eden vergi incelemesi veya takdir işlemlerine konu alacaklar da Kanun kapsamında olup, inceleme ve takdir işlemlerinin neticesine göre tarh edilecek vergi ve kesilecek cezalar için mükelleflerimiz yapılandırma imkânlarından yararlanabilecek.
Pişmanlıkla ya da kendiliğinden beyana taksit imkânı veriliyor.
Kanun kapsamında pişmanlıkla ya da kendiliğinden beyan edilen vergilerin ödemeleri kolaylaştırılıyor ve bu müesseseleri kullanmak suretiyle vergi dairesinin bilgisi dışında kalan hususların beyan edilmesi sağlanıyor.
Kanun bu durumdaki vatandaşlarımıza, gelin beyannamenizi verin, ister peşin ister taksitle hesaplanan tutarları ödeyin, herhangi bir ceza, zam ve faize de muhatap olmayın demektedir.
Matrah ve vergi artırımı imkânı veriliyor.
Bu Kanunla getirilen önemli düzenlemelerden bir tanesi de matrah artırımı. Mükelleflerimiz daha önceki beyanlarını belli oranlarda arttırırlarsa o takdirde geçmişe dönük olarak herhangi bir vergi incelemesine muhatap olmayacaklar.
Matrah ve vergi artırımları 31 Ağustos 2021 tarihine kadar yapılabilecek.
Matrah ve vergi artırımı sonucu hesaplanan vergiler, peşin veya ilk taksit Eylül 2021 ayından başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 6 taksitte ödenebilecek. Bu tutarların Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi halinde bu vergi türlerinden inceleme ve tarhiyata muhatap olunmayacak.
Kanunla işletme kayıtlarının gerçek duruma uygun hale getirilmesine de imkân veriliyor.
İşletmede bulunduğu halde kayıtlarda yer almayan kıymetlerin defterlere kaydına imkân sağlanıyor.
Bu kapsamda; Genel orana tabi emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için yüzde 9 oranında, İndirimli orana tabi emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için tabi olduğu oranın yarısı (yüzde 4 veya yüzde 0,5) oranında KDV hesaplanarak ödenecek. Yapılan düzenlemeler kapsamında işletme kayıtlarının düzeltilmesi nedeniyle geçmişe dönük ceza ve gecikme faizi uygulanmayacak.
Kasa mevcudu ortaklardan alacaklar ile ilgili hesapların da düzeltilmesine olanak sağlandı.
Bu kapsamda düzeltilen kayıtlar nedeniyle 31 Ağustos 2021 tarihine kadar beyanda bulunulacak ve beyan edilen tutarlar üzerinden yüzde 3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenecek.
TAŞINMAZLAR İLE AMORTİSMANA TABİ DİĞER İKTİSADİ KIYMETLERİN YENİDEN DEĞERLENEBİLMESİNE İMKÂN SAĞLANDI.
Kanunla ilgili her türlü sorunuza Gelir İdaresi Başkanlığının (www.gib.gov.tr) adresinde yer alan dokümanlardan veya Alo 189 VİMER aracılığıyla cevap alabilirsiniz.
Özetle toplumun her kesimini ilgilendirebilecek nitelikte bir Kanun olan bu yeni yapılandırma Kanunundan yararlanmak için bir an önce başvuruların yapılması ve imkânlar dâhilinde peşin ödemelerin seçilmesinde yarar olduğunu duyurmak istiyoruz.
Ayrıca, COVİD-19 pandemisi nedeniyle başvurularınızın (www.gib.gov.tr) adresinde yer alan İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden elektronik ortamda ya da posta yoluyla yapılması ve ödemelerde de kredi kartı veya banka kartı ile İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden veya anlaşmalı bankalar aracılığı ile ödeme yöntemlerinin tercih edilmesi hususunu tekrar hatırlatmak isteriz.”