Doğu’da dolarlı kömür tepkisi

Erzurum’da olduğu gibi, Ağrı’da dolar nedeniyle geçen seneye göre fiyatı neredeyse 2 katına çıkan kömür bu yıl vatandaşların cebini yakıyor. Doğu’da Dolar üzerinden pazarlanan ithal kömürün tonu 280 doları gördü. Bu yıla kadar vatandaşlara veresiye usulü kömür satan ve borçların ödenmesi için bir yıl süre veren kömürcüler artık kredi kartı ile kömür satıyor.

Doğu Anadolu başta olmak üzere Türkiye’nin en çetin kış mevsimlerinin yaşandığı Ağrı’da bu yıl kış zor geçecek. Geçtiğimiz sene iyi bir kış mevsiminin yaşandığı kentte bu yıl dolar nedeniyle fiyatı oldukça yüksek olan kömür birçok vatandaşı kara kara düşündürtüyor. Öte yandan kömür fiyatları kendi piyasasını da olumsuz yönde etkiliyor. Kentte ilk defa kömürcüler vatandaşlara veresiye vermemeye başladı. Kömürcü esnafı kömür almaya gelen vatandaşlara kredi kartı ile taksit imkânı sunuyor. Kömürcüler televizyon, bilgisayar ve cep telefonlarından dolar kurunu takip edip ona göre kömürlerini satıyor.

Kent merkezinde kömür esnafı olan Şerafettin Seydaoğlu, kentte birçok vatandaşın henüz kömür almadığını söyledi. Ağrı’ya getirilen kömürün ithal olarak dolar üzerinden getirildiğini belirten Seydaoğlu, nakit para ile kömür alıp sattıklarını dile getirdi. Seydaoğlu, “Geçen sene oldukça güzel bir kış mevsimi geçirdik. Yine de kömür satışlarımız çok iyiydi. Maalesef bu yıl yükselen dolar hem bizi hem de vatandaşları zor durumda bıraktı. Birçok vatandaş doların düşeceğini düşünerek şimdilik kömür almıyor ve fiyatların inmesini bekliyor. Bugün elimizde kömür bulunuyor, ama yarın soğuk havalar etkisini gösterdiğinde vatandaşlar kömür almak için kömürcülere akın edecek. O zamanda elimizde kömür kalmayabilir. Eğer dolar düşerse ona paralel olarak kömür fiyatlarında da indirim olur. Kömür almak için bekleyen vatandaşlara tavsiyem şudur; gelin bir an önce kömürünüzü alın” dedi.

‘Vatandaşlar 2 hafta önce kömür almaya başladı’

Uzun yıllardır kentte kömür satan Kemal Temel, dolar nedeniyle kömürlerin oldukça pahalı olduğunu dile getirdi. Doların düşmesiyle birlikte kömür fiyatlarının da ucuzlayacağına değinen Temel, “Geçen yıl sattığımız soba kömürünün tonu 850, kalorifer kömür fiyatları da 950-1000 lira arasında değişiyordu. Bu sene soba kömürü bin 530, kalorifer kömürü ise bin 650 lira civarında satılıyor. Dolaş düştükçe fiyatlarda güncelleniyor. Böyle devam ederse vatandaşlarda kömür almaya başlayacak. Ağrı’ya verilen doğalgaz haliyle kömürü etkileyecek. Her yıl bu ayda kömürlerimizi tamamen satıyorduk ve vatandaşlarda kömür ihtiyaçlarını karşılamış oluyorlardı. Bu yıl ise vatandaşlar 2 hafta önce kömür almaya başladı. Bizim burası kış memleketi, vatandaşlar zaten 5-6 aydır kömür almak için bekliyor. Bence bugünden sonra vatandaşların çok beklemesinin bir anlamı yok. Zaten birkaç güne sobaları kuracağız, kömür almayanlar gelip kömürlerini şimdiden alsın. Bizde doların düşmesini istiyoruz, ama belli olmuyor dolar artabilir de. Bu nedenle kar yağmadan herkes kışın yakacak hazırlıklarını tamamlasın. Kömürümüzde kış mevsimi boyunca sürekli bulunuyor. Nakit paramızı verip kömürümüzü alıyoruz” şeklinde konuştu.

‘VATANDAŞLAR KÖMÜR ALMAKTA ZORLANIYOR’

Kömürcülerden 2 ton kömür alan Mirsevdin Çiftçi ise, fiyatların oldukça yüksek olduğundan yakındı. Her yıl mayıs-haziran ayında kömür aldığını söyleyen Çiftçi, kömür fiyatlarının düşeceği umuduyla bugüne kadar kömür almadığını kaydetti. Havaların soğuduğunu ve daha fazla bekleyemediğini anlatan Çiftçi, “Geçen yıl kömür 800 liraydı bu yıl olmuş bin 600 lira. Vatandaşlar kömür almakta zorlanıyor. Biz alabiliyoruz en azından gariban vatandaşlar daha çok zorlanıyor. Her şeyi de dolara bağlamamak lazım. Peynire ve domatese zam yapanlar fırsatçıdır. Bunun dolar ile ne alakası var. İnşallah kömür fiyatları düşecek, öyle umut ediyoruz. Bütün dünya Türkiye’ye saldırıyor. İktidarda başka parti olsaydı kömürün tonu şimdi 3 bin lira olmuştu” diye konuştu.

‘DOĞALGAZIN AĞRI’DA Kİ KÖMÜR FİYATLARINI DÜŞÜRECEĞİ ALGISINA İNANMIYORUZ’

Kemal Temel adlı kömürcü ise dolar dolayısıyla kömür fiyatlarının yüzde yüz arttığını söyledi. Bu yıl il geneli yüzde 10’luk nüfusun kömür aldığını geri kalanların ise beklediğini savunan Temel, “Bir iki ay sonra soğuk bastırdığı zaman vatandaşlar zaruri ihtiyaçları olan kömürü gelip almak isteyecekler. O zamanda kömürcüler kömür yetiştiremeyecektir. Ağrı’ya gelen kömürler Trabzon’dan geliyor. Oradaki firmalarında günlük kömür satma limiti bellidir ve kışın burada kömür alma yoğunluğu yaşanırsa oradaki firmalarda kömür alma limitini artırır ve fiyatı yükseltir. Talep karşılanamadığı zamanda kötü ve küçük kömürler gelir. Bunlar her zaman yaşanan şeylerdir. Doğalgaz Ağrı’ya ilk geldiğinde insanlarda ki algı şu şekildeydi ‘doğalgaz geldi, rekabet ortamından dolayı kömür fiyatları düşecektir’ hâlbuki biz öyle bir şey düşünmüyoruz. Çünkü kömür ayrı bir kulvar, doğalgaz ayrı bir kulvardır. Sonuç itibariyle kömür ithal ediliyor ve dışarıdan getiriliyor. Doğalgaz Van’da da var, Erzurum’da da orada da kömür aynı fiyata satılıyor Ağrı’da da. Doğalgazın Ağrı’da ki kömür fiyatlarını düşüreceği algısına inanmıyoruz” ifadelerini kullandı.