Erzurum’dan 5 ayda 7.8 milyon dolarlık ihracat

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Mayıs 2023 dönemi ihracat verilerini açıkladı. Erzurum’da Mayıs ayında 2,4 milyon, bu yılın ilk 5 ayında 7 milyon 836 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. İlden Mayıs 2023 döneminde yapılan ihracat Ocak ayına göre yüzde 71,45, Nisan ayına göre yüzde 34,14 oranında artış kaydetti

ERZURUM 5 AYLIK VERİLER

TİM verileri üzerinden edinilen bilgiye göre Erzurum’dan Ocak ayında 1 milyon 416 bin, Şubat ayında 1 milyon 14 bin, Mart ayında 1 milyon 159 bin, Nisan ayında 1 milyon 813 bin, Mayıs ayında 2 milyon 432 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi.

MAYIS AYI VERİLERİ VE ERZURUM

TİM verilerinde; Mayıs 2023 döneminde Erzurum’dan 2 milyon 432 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 4 milyon 386 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 15 milyon 186 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 89 milyon 850 bin değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

İLK 5 AYLIK VERİLER VE ERZURUM

TİM verileri üzerinden DOSİAD tarafından yapılan analizlere göre, 2023’ün ilk 5 ayında Erzurum’dan 7 milyon 836 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 19 milyon 582 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 63 milyon 121 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 391 milyon 262 milyon değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

ERZURUM’UN PAYI

DOSİAD tarafından TİM verileri üzerinden yapılan değerlendirmede, yılın ilk 5 ayında Erzurum’dan gerçekleştirilen ihracat değeri payı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 40,0, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 12,41, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 2,0 olarak hesaplandı.

BÖLGE İLLERİ DAĞILIMI

Ocak – Mayıs döneminde  Malatya’dan 147,0 milyon, Elazığ’dan 137,7 milyon, Hakkari’den 19,9 milyon, Iğdır’dan 30,7 milyon, Van’dan 14,9 milyon, Erzincan’dan 11,7 milyon, Ağrı’dan 10,4 milyon, Erzurum’dan 7,8 milyon, Muş’tan 2.7 milyon, Bitlis’ten 3,1 milyon, Bingöl’den 1,3 milyon, Ardahan’dan 1.7 milyon, Kars’tan 539,4 bin, Tunceli’den 1,0 milyon dolarlık ihracat yapıldı.

TÜRKİYE 21,7 MİLYAR DOLARLA EN YÜKSEK MAYIS AYI İHRACATINI GERÇEKLEŞTİRDİ

Otomotiv 3 milyar dolarla Mayıs ayında en çok ihracat yapan sektörler arasında yine ilk sırada yer aldı. Kimyevi maddeler 2,5 milyar dolarla ikinci, hazırgiyim ve konfeksiyon 1,7 milyar dolarla üçüncü sıradaki yerini korudu. Kilogram başına birim ihracat değeri ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,5 artışla 1,53 dolara yükseldi.

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: Üretim ve ihracata öncelik veren bir ekonomi politikasıyla Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100'üncü yıldönümünü rekor ihracatla kapatacağımıza inanıyorum.

İhracat Mayıs ayıyla birlikte yeniden yükselişe geçti. Türkiye'nin Mayıs ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14 artışla 21,7 milyar dolara yükseldi. Böylece mayıs ayları özelinde en yüksek ihracat değerine ulaşılmış oldu.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, küresel ve ulusal ölçekli gelişmelerin olumsuz yansımalarının hissedildiği Nisan'dan sonra ihracat ailesinin Mayıs'ta çok büyük bir performans ortaya koyduğunu söyledi. Gültepe, şöyle devam etti.

“Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre Mayıs'ı 21,7 milyar dolar ihracatla tamamladık. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14 artıdayız. Son 12 aylık ihracatımız yüzde 4,9 artışla 254,4 milyar dolara ulaşırken, Ocak-Mayıs dönemini ise hemen hemen geçen yılla başa baş, 102,5 milyar dolarla kapattık. Geçen ay ihracatımıza en yüksek katkıyı 3 milyar dolarla otomotiv sektörü verdi. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2,5 milyar dolarla kimya, 1,7 milyar dolarla hazır giyim, 1,4 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1,3 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı. Zeytin ve zeytinyağı, gemi ve yat, savunma ve havacılık sektörlerimizin ihracatında dikkat çekici artışlar kaydettik. 51 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan ilk beş ilimiz İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Mayıs'ta bin 524 firmamız ilk kez ihracat gerçekleştirdi. Birim ihracat değerimiz ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,5 artışla 1,53 dolara yükseldi.”

PARİTE ETKİSİ MAYIS AYINDA 327 MİLYON DOLAR KATKI VERDİ

Mayıs ayında 219 ülkeye ihracat gerçekleştirdiklerini belirten Gültepe, 138 ülkeye ihracatta artış kaydedildiğini vurguladı. Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ülkelerin Almanya, ABD, İngiltere, Irak ve İspanya şeklinde sıralandığını bildiren Gültepe, “Suudi Arabistan, Kazakistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihracatta da dikkat çekici artışlar görüyoruz. Örneğin Suudi Arabistan'a ihracatımızı geçen yılın aynı ayına göre 9 kat artırdık. Parite Nisan'ın ardından Mayıs'ta da ihracatımıza pozitif yansıdı. Mayıs ayında parite etkisi 327 milyon dolarlık artı değer sağladı. Ancak yıl başından bu yana parite etkisi nedeniyle 645 milyon dolarlık bir kaybımız var” dedi.

Türkiye ekonomisinin birinci çeyrekte yüzde 4 büyüdüğünü hatırlatan Mustafa Gültepe, net ihracatın büyümeye katkısının 7 çeyrek sonra negatife dönmesinden üzüntü duyduklarını söyledi. Bu gelişmede hem artan ithalatın hem depremlerin hem de Avrupa'daki ekonomik durgunluğun etkili olduğunu vurgulayan Gültepe, sözlerini şöyle tamamladı: 

500-600 KİŞİLİK ALIM HEYETİNİ ÜLKEMİZDE MİSAFİR EDECEĞİZ

“İhracattaki en büyük partnerimiz Almanya teknik olarak resesyona girdi. Ancak Almanya'da resesyonun uzun sürmesi beklenmiyor. Avrupa Merkez Bankası'nın faiz artırımlarında sona gelmesiyle birlikte Avrupa'da ekonomilerin canlanacağını düşünüyoruz. Biz bu süreçte de boş durmuyor, ihracatçılarımızı alternatif pazarlarla buluşturmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Her ay çoğu uzak ülkelere olmak üzere ticaret heyetleri düzenliyor, alım heyetlerini ülkemizde ağırlıyoruz. Önümüzdeki aylarda çoğunluğu uzak ülkelerden 500-600 kişilik bir alım heyetini misafir edeceğiz. Özetle pazarlarımızı genişletmek için bütün imkânları kullanıyoruz. Ülkemizde seçimlerin tamamlanmasıyla birlikte belirsizlik dönemi sona erdi. Üretim ve ihracata öncelik veren bir ekonomi politikasıyla Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100'üncü yıldönümünü rekor ihracatla kapatacağımıza inanıyorum.”

İHRACAT DEPREME RAĞMEN REKOR KIRDI

Depremin üretim ve tedarikte oluşturduğu olumsuzluklara rağmen mayıs ayında ihracat, yüzde 14,4 artışla 21,7 milyar dolar olarak en yüksek mayıs ayı ihracatı olarak gerçekleşti.

Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, küresel ölçekte İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi'nin (PMI) ekonomik aktivitede ivme kaybına işaret ettiği belirtildi. Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde PMI endekslerinin eşik değer olan 50’nin altında kaldığının görüldüğüne dikkat çekilen açıklamada, “Mayıs ayı verilerine göre söz konusu endeks değerleri, en büyük ihracat pazarımız olan Avro Bölgesi’nde 45,8’den 44,8’e; İngiltere’de 47,8’den 47,1’e; Almanya’da 44,5’ten 43,2’ye gerilemiştir. ABD’de ise 50,2’den 48,5’e düşüş söz konusudur. Ayrıca açıklanan son verilere göre Alman ekonomisi, üst üste iki çeyrek daralarak teknik olarak resesyona girmiştir” ifadelerine yer verildi.

Küresel ekonomik aktivitedeki ivme kaybına ve yaşanan deprem felaketine rağmen Türkiye ekonomisinin 2023 yılında oldukça dayanıklı seyrettiğinin görüldüğü ifade edilen açıklamada, “2022 yılında yüzde 5,6 ile Orta Vadeli Program (2023-2025) tahmini olan yüzde 5’in üzerinde büyüyen Türkiye ekonomisinde, depremin olumsuz etkilerine rağmen 2023 yılı ilk çeyreğinde yüzde 4 oranında büyüme kaydedilmiştir. Bu büyüme ile Türkiye, 2023 yılı ilk çeyrekte Endonezya, Çin ve Hindistan’ın ardından G-20 ülkeleri içinde en hızlı büyüyen 4’üncü ekonomi olmuştur” denildi.

Olumlu büyüme performansının etkilerinin diğer makro göstergelerde de açıkça görüldüğü aktarılan açıklamada, istihdamda 2023 yılı mart ayında geçen yılın aynı ayına göre 1,5 milyon kişi artış gerçekleşmesinin bu seyri desteklediği vurgulandı. Açıklamada Kahramanmaraş merkezli depremlerin yaşandığı şubat ayında aylık bazda yüzde 5,9 oranında azalan sanayi üretim endeksinin hızlı bir şekilde toparlandığı ve böylece yüzde 5,5 oranında artış gösterdiği ifade edilerek, şunlar kaydedildi:

“Mayıs ayında 51,5 olarak gerçekleşen Türkiye İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), üst üste beşinci ay eşik değerin üzerinde kayıtlara geçmiştir. İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı, mayıs ayında (mevsim etkilerinden arındırılmış) yüzde 76,3 ile 2023 yılının en yüksek değerini almıştır. Tüketici Güven Endeksi (mevsim etkisinden arındırılmış), mayıs ayında yüzde 4 oranında artarak son 58 ayın en yüksek seviyesine çıkmıştır. Ekonomik Güven Endeksi, mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1,4 oranında artarak 103,7 değerini almış ve 2021 Eylül ayındaki 103,7 değeri ile birlikte son 62 ayın en yüksek değerine ulaşmıştır. OECD verilerine göre hizmet ihracatımız 2023 yılı ilk çeyreğinde mevsimsellikten arındırılmış olarak bir önceki çeyreğe göre yüzde 18,1 oranında artmıştır. Bu oran ile verisi açıklanan G-20 ülkeleri (13 ülke) içinde Türkiye hizmet ihracatını en fazla artıran ülke olmuştur.”

Bahse konu verilerin yaşanan depremler sonrası ekonomik faaliyetin beklenenden hızlı toparlandığını gösterdiği belirtilen açıklamada, mayıs ayı ihracat verilerine dair, “Deprem felaketinin üretim ile tedarikte oluşturduğu olumsuzluklara ve küresel ekonomideki belirsiz sürece rağmen 2023 yılı mayıs ayında ihracatımız yüzde 14,4 artışla 21,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayında gerçekleştirilen ihracat ile tüm zamanların en yüksek mayıs ayı rakamına ulaşılmıştır. 2023 yılı ocak-mayıs döneminde ise ihracatımız 102,5 milyar dolara ulaşmıştır” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, mayıs ayı ithalat rakamlarına ilişkin ise şunlar kaydedildi:

“2023 yılı Mayıs ayında ithalatımız ise yüzde 16 oranında artarak 34,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayında toplam enerji ithalatı yüzde 23,6 oranında azalarak 5,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Enerji ithalatındaki düşüşte, 2022 yılında enerji fiyatlarının gerilemesi önemli ölçüde etkili olmuştur. Son dönemde ithalatta izlenen artışta önemli bir etkisi olan altın ithalatı ise bir önceki yıla göre yüzde 114,1 oranında artışla 3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca motorlu kara taşıtları ithalatı yüzde 113,6 artışla 2,9 milyar dolar; makine ithalatı ise yüzde 51,1 artışla 6,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.”