ŞEHİRDER tarihe ışık tuttu

Şehir ve Kültür Araştırmaları Derneği, Erzurum için çok önemli bir kitap daha yayımladı. 27 Mayıs 1915, Sevk ve İskân Kanunu’nun 100. yılında yayımlanan “Ermeni Meselesi Erzurum Kronolojisi” her yaştan ve bilgi düzeyinden insanın Ermeni meselesini kolayca anlayabileceği bir el kitabı mahiyetinde. ŞEHİRDER Gençlik Komisyonu tarafından hazırlanan kitabın editörlüğünü Murat Ertaş yaptı.

ERTAŞ’IN AÇIKLAMASI

13 ve 24 Aralık 2013’te Ermeni Meselesi ile ilgili bilim adamları, STK temsilcileri ve basınla istişare toplantıları yapan ŞEHİRDER istişare toplantılarının sonuç bildirgesine uygun basın açıklamaları yaptığı gibi bir de kitap yayımladı. Kitap hakkında bir açıklama yapan dernek başkanı Murat Ertaş şunları söyledi: “Yaptığımız çalışmalar ve gözlemlerimiz neticesinde sadece uluslararası kamuoyunun değil Türkiye halklarının da Ermeni meselesi konusunda kafalarının karışık olduğunu fark ettik. Kendimizi dışarıya anlatma endişesine düşmüşken ülkemizde de konuya yabancı kalmış yahut Ermeni propagandalarından etkilenmiş çok ciddi nüfusun olduğunu söyleyebiliriz. Üzülerek müşahade ettik ki, Türkiye’nin batısı başta olmak üzere halkın önemli bir kısmında, sanat dünyasında ve entelektüel çevrelerde Ermeni meselesi bir iki adi olayla bilinmekte olup ülkenin doğusunda yaşanmış eşsiz acılar, Türklerin uğradığı soykırımlar pek bilinmemektedir. Konuyla özel ilgisi olanlar ve bilim adamları dışında Ermeni meselesinde bölük pörçük ve savruk bilgiye sahip insanlar da konuyu zihinlerinde tam olarak oturtamamışlardır.

Ermeni Meselesi elbette sadece Erzurum bölgesinin değil, Anadolu’nun birçok yerinde kendisini gösteren meseledir. Erzurum’da kurulmuş bir STK olarak biz öncelikle bu meselenin en önemli merkezlerinden biri olan Erzurum örneğinden konuyu ele aldık. İşte bu düşüncelerle başlangıcından bugüne ana hatlarıyla “Ermeni Meselesi Erzurum Kronolojisi”ni hazırladık. Zaman zaman konumuzla ilgili Osmanlı Devleti’nde ve Avrupa’da yaşanmış; lâkin Erzurum bölgesindeki olayları ve durumları doğrudan ilgilendiren, etkileyen gelişmeleri de konu bütünlüğünü sağlamak adına kitabımızda yer verdik. Kronoloji, akademik düzeyde ve çok teferruatlı da hazırlanabilirdi elbette; ancak biz ayrıntılara girmekten mümkün olduğunca kaçındık. Her yaştan ve okur seviyesinden insanın kolayca okuyabilmesi, konu bütününe kolayca ulaşabilmesi ve anlayabilmesi, -varsa- kafasındaki zihin karışıklığını ve bilgi kirliliğini telafi etmesi için sade, duru, objektif ve birbirini takip eden bilgilerle meseleyi özetlemeye çalıştık. Yaklaşık 100 sayfa olan kitabımızın sonuna konuya katkı sağlayacağına inandığımız birkaç Osmanlı belgesi ekledik.

27 Mayıs 1915’te alınan “Sevk ve İskân Kanunu”nun 100. yılına denk getirmeye özen gösterdiğimiz mütevazı çalışmamız, bir tarihi olay olmaktan çıkarılıp uluslararası rant haline dönüştürülen Ermeni meselesinin doğru anlaşılmasına küçük de olsa katkı sağlarsa bahtiyar olacağız.

Kitabın hazırlanmasında tarihçi ve şehir araştırmacısı birçok arkadaşımızdan destek aldık. Bilhassa Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğrencilerinden sevgili İlker Serkan Ertaş’ın ve Rıdvan Akbaba’nın çok büyük emeği oldu. Kendilerine ve ŞEHİRDER Gençlik Komisyonuna bu çok değerli kitap için teşekkür ediyorum. Hemşehrilerimiz ve konunun meraklısı herkes kitabımızı Erzurum’da tüm kitapçılarda bulabilir. Yakında kitabın tüm Türkiye’ye dağıtımı gerçekleştirilecektir.”