BM New York Bildirisi yayımlandı

Filistin Meselesine Barışçıl Çözüm Bulunması ve İki Devletli Çözümün Hayata Geçirilmesi Konulu BM Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferansı'nda varılan Türkiye ile 16 ülkenin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) ile Arap Birliğinin 30 Temmuz tarihinde yayımladığı New York Bildirisi'nde İsrail'in Gazze'deki sivillere ve sivil altyapıya yönelik saldırıları, şehirdeki kuşatma ve açlık kınanarak, saldırıların yıkıcı bir insani felakete yol açtığı vurgulandı.
Filistin Meselesine Barışçıl Çözüm Bulunması ve İki Devletli Çözümün Hayata Geçirilmesi Konulu BM Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferansı'nda konferans başkanları ve çalışma gruplarının başkanlarınca kabul edilen New York Bildirisi yayımlandı. Türkiye, Fransa, Suudi Arabistan, Brezilya, Kanada, Mısır, Endonezya, İrlanda, İtalya, Japonya, Ürdün, Meksika, Norveç, Katar, Senegal, İspanya, İngiltere, AB ve Arap Birliği bildiriye katıldı. Türkiye ile 16 ülkenin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) ile Arap Birliğinin 30 Temmuz tarihinde yayımladığı New York Bildirisi'nde İsrail'in Gazze'deki sivillere ve sivil altyapıya yönelik saldırıları, şehirdeki kuşatma ve açlık kınanarak, saldırıların yıkıcı bir insani felakete yol açtığı vurgulandı.
Demografik değişikliklere yol açan eylemler reddedildi
Bildiride, "Uluslararası insancıl hukukun bariz bir ihlali olan, Filistinli sivil nüfusun zorla yerinden edilmesi de dahil olmak üzere, toprak veya demografik değişikliklere yol açan her türlü eylemi reddettiğimizi teyit ederiz." ifadesine yer verildi. İsrail-Filistin çatışmasının sona ermesi ve iki devletli çözümün uygulanmasının, hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin meşru isteklerini uluslararası hukuka uygun şekilde karşılamanın tek yolu olduğu belirtilen bildiride, her türlü şiddeti ve devlet dışı aktörlerin istikrarsızlaştırıcı rolünü sona erdirmenin; her türlü terörü ve şiddeti sona erdirmenin; her iki halkın güvenliğini ve iki devletin egemenliğini garanti etmenin ve bölgedeki tüm halkların yararına barış, refah ve bölgesel entegrasyonun sağlanmasının en iyi yolunun bu olduğu kaydedildi.
İsrail güçlerinin Gazze'den tamamen çekilmesi gerektiği vurgusu
Bildiride, Gazze'deki savaşın derhal sona ermesi ve İsrail güçlerinin Gazze'den tamamen çekilmesi gerektiği vurgulandı. "1967 sınırları temelinde, Kudüs dahil olmak üzere, Filistin ve İsrail'in barış ve güvenlik içinde, yan yana, demokratik ve egemen iki devlet olarak yaşamasını öngören iki devletli çözümün, uluslararası hukuk ve ilgili BM kararları doğrultusunda hayata geçirilmesine yönelik sarsılmaz desteğimizi bir kez daha teyit ettik." İfadesi kullanılan bildiride, Filistin halkının kendi geleceğini tayin hakkının desteklendiği yeniden teyit edilerek, "Filistin devletinin Birleşmiş Milletlere tam üyeliği, çatışmayı sona erdirecek siyasi çözümün vazgeçilmez bir unsurudur ve bu, tam bölgesel entegrasyonu mümkün kılacaktır." ifadelerine yer verildi.
Türkiye, toplantıda şerh açıklamasında bulundu
Türk yetkililerin toplantıda yaptığı şerh açıklamasında, şu ifadeler kullanıldı:
"On yıllardır süregelen İsrail uygulamaları dikkate alındığında, Filistinli silahlı grupların silah bırakması; ancak bağımsız, egemen ve bütünlüğü haiz bir Filistin devletinin 1967 sınırları temelinde mümkündür ve başkenti Doğu Kudüs olacak şekilde ya da uzlaşı süreci kapsamında Filistinli gruplar arasında varılacak bir anlaşmaya dayanarak kurulması şartına bağlı olmalıdır."
Sorunun çözümüne dönük tavsiyeler
Bildirinin ekinde yer alan belgede, "Filistin Meselesine Barışçıl Çözüm Bulunması ve İki Devletli Çözümün Hayata Geçirilmesi Konulu BM Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferansı"ın çalışma grupları aracılığıyla devletlerden alınan çok sayıda öneri ve tavsiyeye de yer verildi. Buna göre, Filistin Devleti'nin ayrılmaz bir parçası olan Gazze Şeridi'nin Batı Şeria ile birleşmesine destek olunması ve işgal, kuşatma, toprak kaybı veya zorla yerinden edilmeye karşı çıkılması önerildi.
Ekteki belgede, Filistin yönetimi çatısı altında Gazze'de kısa bir süreliğine faaliyet gösterecek bir Geçiş Dönemi İdari Komitesi'nin kurulmasına destek verilmesi önerilirken, Filistin yönetiminin daveti üzerine ve BM himayesinde, mevcut BM kapasitelerini temel alarak ve BM Güvenlik Konseyi tarafından yetkilendirilecek güçlerle, sivil nüfusu korumak, ateşkes anlaşmasını uygulamak, Filistin yönetiminin düzeni yeniden tesis etme çabalarını desteklemek, buna Filistin Yönetimi Güvenlik Güçlerine etkili destek sağlamak da dahil olmak üzere, ve her iki tarafın kendi topraklarında güvenliğini garanti altına almak amacıyla uluslararası bir istikrar misyonu konuşlandırılması tavsiye edildi.
Uluslararası hukuka uygun olarak Filistinli mültecilerin haklarının desteklenmesinin önerildiği belgede, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) taraf devletlerinin, Filistin'deki durumla ilgili soruşturmada mahkeme ile işbirliği yapması ve devletlerin, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin 2023'te, Gazze'de soykırım işlediği gerekçesiyle İsrail'e karşı Uluslararası Adalet Divanında (UAD) açtığı davaya taraf olmaya teşvik edilmesi tavsiye edildi.