Elek kültürümüzü de kaybettik

Mutfakların vazgeçilmezleri arasında yerini alan ve gürgen ağacından yapılan "elek" artık şark köşelerini süslüyor. Erzurum'un iki Elek ustasından biri olan Mehmet Bayram, mesleklerinin bitme aşamasına gediğini söyledi. 22 yıldır bu işi yaptığını belirten Bayram, “Bizim el emeğimiz olan eleği en çok köylüler alırdı. Artık köyde fazla yaşayan kalmadığı için satış yapamaz olduk ve mesleğimiz bitme aşamasına geldi.” dedi.
Bayram, “Elek yapımı için gürgen ağacı ve tel gerekli. Daha önce Erzurum’da tel üretimi yapılmasına karşın, eleğe olan ilginin azalması nedeniyle şu anda üretim yok. Bir usta olarak gürgen ağacı ve teli, kullanarak değişik ebatlarda elek yapıyorum. Elek denilince akla ilk gelen un eleği oluyor. Özellikle evlerin mutfaklarını süsleyen ve bu elek, köylerde ve kırsal kesimlerde yaşayan ve ekmek yapan kadınlar tarafından çok da yaygın olarak kullanılmıyor. Büyük kentlerde ise bu elekleri, aksesuar malzemesi olarak kullananlar var. Şark köşelerini süsleyen malzemeler arasında da elek yaygın bir kullanıma sahip. Değişik ebatlarda yapılan eleklerin yanı sıra kalbur ve un eleği de yapıyorum. Ben 20 yıldır elek işi yapıyorum. Eskiden elek yapımına çak rağbet vardı ancak şimdi öyle değil. Erzurum’da elek yapan sadece 2 kişi kaldık. Benim en son çırağım bile bu mesleği yapmıyor artık başka işle uğraşıyor. Bundan 30–40 yıl öncesine kadar eleğe çok rağbet vardı. Köylerden gelen vatandaşlar bizden elek yapmamızı isterlerdi. Hatta öyle ki siparişleri bile yetiştiremiyorduk. Yılda 25–30 Bin civarında elek satardık. Ama şimdi öyle değil demir ve naylon elekler çıktıktan sonra bu meslek de bitme noktasına geldi. Şimdi yılda en fazla 5–6 Bin satılıyor. Onlarda ya şark köşesi gibi yerler için süs eşyası olarak ya da yaşayan köylerde yaşayan birkaç aile için. Artık köylerde kimse kalmaz oldu. İnsanlar şehirlere göç etmeye başlayalı elek satışları düşmeye başladı. Yani gerçek şu ki teknoloji, ucuz mal değil de köylülerin göç etmesinden dolayı elek sektörü yok oluyor.” diye konuştu.