Palandöken’e Polonezköy daveti

Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Polonya'nın başkenti Varşova'da gerçekleştirilen turizm fuarında Erzurum'u tanıttı. Büyükşehir Belediyesi, Varşova'da Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı'nın da katıldığı etkinlikte stant açtı. Büyükşehir'in ekipleri, Polonyalılara turizm ve cazibe merkezi olan Erzurum'un turistik ve tarihi yerlerini anlattı. Başkan Sekmen, turizm fuarında düzenlenen basın toplantısında, gazetecilere, Türkiye-Polonya arasındaki dış ilişkiler ve Erzurum hakkında bilgi verdi. Polonya’da bulunmaktan ötürü memnuniyetini ifade eden Sekmen, şöyle dedi: "Osmanlı-Türk kültürü uzun tarihi ilişkiler boyunca hem Polonya’ya, hem de Polonya aracılığıyla Avrupa’ya yansımıştır. Türkiye ile Polonya arasında dostluk ortamı halen daha samimi ve sıkı ilişkilerle devam etmektedir. Türkiye’den Polonya’ya Cumhuriyet tarihinde Başbakan düzeyinde gerçekleştirilen ilk ziyaret Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın döneminde 2009 yılında yapılmıştır. Söz konusu ziyarette imzalanan siyasi deklarasyon 'Stratejik Ortaklık' şeklinde tanımlanmıştır. Polonya ve Türkiye arasındaki ekonomik ilişkiler, ticaret, taahhüt-yatırım, ulaştırma ve turizmden oluşan dört ana eksen üzerinde gelişmektedir. Polonya’nın ülkemizdeki doğrudan yatırımları 2002-2013 döneminde toplam 27 milyon dolar olup, ülkemizde 90'ın üzerinde Polonya sermayesine sahip şirket faaliyet göstermektedir"

POLONYALILAR ERZURUM'A YOĞUN İLGİ GÖSTERİYOR

Başkan Sekmen, Polonyalı turistlerin Erzurum'a yoğun ilgi gösterdiğini ifade etti. Sekmen, şöyle devam etti: "2013 yılında Türkiye’yi yaklaşık 424 bin Polonyalı turist ziyaret etmiştir. Ziyarete ilişkin Erzurum özeline inersek; 2013 yılında 7 bin 559, 2014'ün ilk on ayında da 3 bin 509 Polonyalı turist, serhatlar şehri Erzurum'un tarihi ve turistik yerlerini gezmiş, yaz, doğa ve kış turizmine katkıda bulunmuştur. 2010 yılından 2014' e kadar kentimizi ziyaret eden yabancı turist sayısı 130 bin 181'dir. Kuşkusuz bu rakamın yüzde 20'sini Polonyalılar oluşturmaktadır."

PALANDÖKEN'DE POLONYA TATİL KÖYÜ PROJESİ

Palandöken'de Polonyalı yatırımcılar tarafından Tatil Köyü'nün yapılabileceğini, bu konuda müteşebbislere de kolaylıkların sağlanabileceğini ifade eden Sekmen, sözlerini şöyle tamamladı: "Erzurum Büyükşehir Belediyesi olarak her türlü ortaklığa hazır olduğumuzu ifade etmek istiyorum. Palandöken Kayak Merkezi'nde Polonyalı müteşebbislere her türlü kolaylığı sağlayarak, Polonya'nın tarih, kültür ve geleneklerinin yaşatılması yönünde bir tatil köyünün kurulması için bir teklifte bulunmak istiyorum. Düşünün bir kere; Polonya'nın en ünlü sanatçısı, besteci ve piyanist Fredric Chopin'in klasik ezgileri eşliğinde Polonyalı işadamlarının desteğiyle kurulan tatil köyünde, kayak keyfine ne dersiniz? Sizleri sürekli tercih ettiğiniz Palandöken'in büyülü güzelliğine yatırım yapmaya davet ediyorum." Sekmen basın toplantısı sonrası Türkiye Cumhuriyeti Varşova Büyükelçisi Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan’ın Türk heyeti onuruna verdiği akşam yemeğine katıldı.

POLONEZKÖY

Polonezköy, İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan, eski adı Adampol olan, ünlü bir Polak köyüdür. Karadeniz sahilinden 20 km; İstanbul'un Boğaziçi kıyılarından ise 15 km uzaklıktadır.

Polonezköy 1830 Polonya Ayaklanması sırasında hükümet başkanı, daha sonra da Polonyalı sürgünlerin siyasî lideri olan Prens Adam Czartoryski tarafından 1842 yılında kuruldu. Köyün adı kurucusunun adı olan Adam’dan dolayı Adamköy (Lehçe: Adampol) olarak türetilmiştir. Köyün bulunduğu arazi, 1830'lu yıllarda Saint Benoit Fransız Lisesi'ni yönetmekte olan Lazarist rahipler tarafından çiftlik olarak düzenlenmişti.

O zamanlar Polonyalıların siyasi göçünün merkezi Paris’ti. Prens Adam Czartoryski’nin amacı ise, ikinci bir siyasi merkezini Osmanlı Devleti sınırları içinde kurmaktı. Bu amaçla Michal Czajkowski’yi temsilcisi sıfatıyla Osmanlı Devleti’ne gönderdi. İstanbul’a geldikten sonra 1850 yılında İslamiyet’i kabul ederek Mehmed Sadık Paşa adını alan Czajkowski, Osmanlı Devleti’nde faaliyet gösteren Lazaryen rahiplerden gelecekte Adampol’un kurulacağı ormanlık bir araziyi satın aldı. İlk başta ancak 12 kişinin oturduğu köye sonraki yıllarda en çok geliştiği dönemde 220 sakin yerleşti.

Yıllar geçtikçe Polonezkoy-Adampol gelişti, köyün nüfusu 1830 Polonya Ayaklanması ve 1853 Kırım Savaşına katılan askerlerin yanı sıra Sibirya sürgünü ve Çerkes esaretinden kaçan Polonyalılarla arttı. İlk Polonezkoy sakinleri çiftçilik, hayvancılık ve ormancılıkla meşguldü. Daha II. Dünya Savaşı öncesinden başlayarak ilk tatilciler Polonezköy’e gelmeye başladı.

1938 yılında Polonezköy sakinleri T.C. vatandaşlığına kabul edildiler. 1968 yılında Polonezköy sakinleri işledikleri topraklar üzerinde tapu hakkına sahip oldular. Öte yandan, Czartoryski ailesinin vârisleri ise Polonezköylüler lehine iyelik haklarından vazgeçtiler.

POLONEZKÖY BİR TARIM KÖYÜNDEN TATİL KÖYÜNE DÖNÜŞTÜ

Polonezköy’de toprak köy sakinlerine ya da Polonezköy’e dinlenmeye gelen zengin ve meşhur şahıslara aittir. Polonezköy’un gelişmesi ve köydeki ekonomik şartların düzelmesiyle birlikte 1980’li yıllarda yurt dışına göç eden gençler Polonezköy’e geri dönmeye ve köyde pansiyon, lokanta ve çayevi işletmeye başladılar.

Polonezköy’e gelen ünlüler arasında Macar piyanist Franz Liszt (1847), Fransız yazar Gustave Flaubert (1850), Çek yazar Karel Droz (1904), T.C.’nin ilk Cumhurbaşkanı Kemal Atatürk (1937), sonradan Jan 23 adıyla Papa olan Nuncio Piskopos Angelo Roncalli (bu ziyaret sırasında birkaç Adampollu çocuğa konfirmasyon sakramentini vermişti) ve T.C. Hükümeti temsilcileri ile birlikte Polonezköy’e gelen, Polonya’nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki dışişleri bakanı Adam Rapacki (1961) de bulunuyor. Ayrıca, dünyaca tanınan soprano Leyla Gencer de burada doğmuştur.

Köyü 1985 yılında T.C. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 1994 yılında ise, Polonya Devlet Başkanı Lech Walesa ziyaret etti. Bir sonraki Polonya Devlet Başkanı Aleksander Kwasniewski ise ilki 1996 ve ikinci 2000 yılında olmak üzere iki defa Polonezköy'ü ziyaret etmiştir. Son ziyareti esnasında Aleksander Kwasniewski, Zofia Rizi Anı Evi'ni de gezmiştir. Bu ziyaretten iki sene sonra Polonezköy’un kuruluşunun 160. yıldönümü törenle kutlandı.

Türkiye-Polonya ilişkilerinin gelişmesi sayesinde Polonezköylüler bir taraftan sık sık Polonya’dan gelenleri misafir ederken, diğer taraftan da atalarının ülkesini ziyarete gitmektedirler.

Günümüzde Polonezköy’de yaklaşık olarak 1.000 kişi yaşamaktadır. Bunlar arasında 40 kişi düzgün Lehçe konuşmaktadır. Adampol-Polonezköy’de her yaz Polonezköy’ün Polonya ile olan bağlarını vurgulayan Polonezköy festivali düzenlenmektedir. Polonezköylüler, bu festivale katılan folklor gruplarını kendi maddi olanaklarını kullanarak davet etmektedirler