Müftü Yazıcı'dan faiz uyarısı

Dinimizin kesin bir şekilde yasakladığı, ancak hemen hemen herkesin bir şekilde faizle iş yapar olduğu günümüzde, İslami ve insani noktada işler sorunlu. Yakutiye Müftüsü Osman Yazıcı, bankalardan faizle alınan krediler, faize yatırılan paralar gibi faiz ile işleyen tüm işin kesin olarak yasaklandığını hatırlatarak, “Faiz Gelecek Nesilleri Yok Ediyor” dedi

GELECEK NESİLLERİMİZİ KAYBEDİYORUZ

Faizin gelecek nesilleri ne kadar tehlikeli hale getirdiğine dikkat çeken Yazıcı, “Faiz maliyete yansıdığından bundan en çok geniş halk kitlesi zarar görmekte, sermayenin belli ellerde toplanması hızlanmakta, insanlar acımasız ve barbarca bir mücadelenin içine itilmektedir. Haram kazançla beslenen yeni nesiller dinî emir ve yasaklara karşı daha kayıtsız olmakta, netice itibariyle faiz alanı da vereni de dünyevi ve uhrevi birçok sıkıntı ve ıstırapla, günah ve perişanlıkla karşı karşıya bırakmaktadır. Şu halde, Kur’an-ı Kerim’in riba yasağı üzerinde ısrarla durmasının, bu kötü sonuçların önlenmesi amacına yönelik olduğunu dikkatten uzak tutmamak gerekir.” dedi.

‘İSLAM FAİZİ YASAKLAMIŞTIR’

Dinimizin kesin suretle faizi yasakladığını vurgulayan Yazıcı, “İslam faizi yasaklarken sermayeyi müstakil bir kazanç vasıtası olmaktan çıkarıp emek ile birlikte üretim ve yatırıma girmeye teşvik etmiştir. Toplumda yeni kredi imkânlarını oluşturacak birçok kurumu teşvik etmiş, Müslümanları zihnen, ahlaken buna hazırlamıştır. Müslümanların da gösterilen bu yönde adımlar atıp faiz yerine yeni alternatif sistemler ve kredi imkânları üretmeleri, bu ihtiyacı karşılayacak başka kurumlar oluşturmaları gerekirdi. Bu yapılmadığı sürece gerçek anlamda haksızlık edilmeyen ve haksızlığa uğranılmayan ideal bir iktisadi hayata geçilemeyeceği gibi faiz kapısını zorlayan hileli yollar ve usuller de artacaktır. İslâm, dini-ahlaki umdeleri, ilke ve prensipleri, emir ve yasakları ile kendi içerisinde belli bir bütünlüğe sahip olup bunlar birbirini destekleyici ve tamamlayıcı bir rol ve konuma sahiptir. Faiz yasağı da bu bütünün bir parçasıdır. Toplum, İslami hayat tarzına ve anlayışa adapte olup sistem geliştiğinde, haliyle faizin yerini alacak orijinal ve İslami ilkelerle çatışmayan müesseseler kurulacak, faize hileli yollardan ulaşmaya ihtiyaç kalmayacaktır. Müslüman toplumlarda zaman zaman faiz konusunda görülen zorlamalar da herhalde bu bütünlüğün sağlanamamasından kaynaklanmaktadır. Faizsiz banka modeli de ancak böyle bir ortamda sağlıklı yaşama şansı bulabilir. İslam ülkeleri de dâhil günümüz toplumlarında ahlaki ve dini hassasiyetin kaybedilmesine paralel olarak faizin hızla yaygınlaşıp iktisadî hayatın adeta ayrılmaz bir parçası haline gelmeye başladığı acı bir gerçektir. Ancak bundan sadece belli bir kesimin, mesela faizle borçlanan borçlunun, kredi alan yatırımcının zarar gördüğünü söylemek doğru olmaz.” diye konuştu.

FAİZDE HİLE

Faizi başka kılıflara koyarak alınamayacağına dikkat çeken Yazıcı, “İslam’ın faiz konusundaki çok sıkı ve açık yasağına rağmen öteden beri Müslüman toplumlarda faize ulaşma için hileli yolların keşfedildiği de bilinen bir gerçektir. Mesela ilk müçtehitler devrinden itibaren “bey‘u’l-ine” denilen alışveriş şekli toplumda belli bir yaşama şansı bulmuştur. Bu nevi alışverişte bir kimse vadeli aldığı bir malı daha düşük para ile peşin olarak satmakta, böylece fazla ödemeli de olsa vade ile para bulmuş olmaktadır. Yine Osmanlı toplumunun özellikle sonraki dönemlerinde görülmeye başlanan muamele-i şer‘iyye de, faizle borç para sağlama yolunda zorlanmış hileli bir yoldur. Bu işlem de şöyle yapılır: Bir kimse başka bir kimseden belli bir meblağı borç olarak alır, sonra onun yanında bulunan bir malı faiz olarak ödenecek miktarda bir bedelle ve aynı vade ile satın alır, sonra bu malı geri hibe ve iade eder. Bu amaçla yapılan işlemin başka şekilleri de vardır. İslâm dininde niyete, kişinin yaratanına, kendine ve toplumuna karşı dürüst olmasına son derece önem verildiği, din de kolaylık ilkesi üzerine kurulduğu halde Müslüman toplumlarda bu tür hileli yolların gündeme gelmiş olması insani zaaflardan kaynaklanmaktadır.” şeklinde konuştu.